O rejonie

Rejon solecznicki jest położony w południowo - wschodniej części Litwy w powiecie wileńskim. Powierzchnia rejonu wynosi 1491,4 km kw., co stanowi 15,3 proc. terytorium powiatu.

Ośrodkiem administracyjnym jest odległe od Wilna o 44 km miasto Soleczniki.

Od północy i zachodu rejon graniczy z rejonem orańskim i rejonami wileńskim i trockim. Od wschodu i południa z Białorusią (obwód grodzieński).

Charakterystyczną cechą rejonu solecznickiego jest jego zalesienie. Lasy zajmują 43,77 proc. terytorium rejonu, co 1,5 razy przewyższa średnie zalesienie na Litwie. Różnorodność lasów jest niewielka: przeważają sosny (ok. 41 proc. drzewostanu) i świerki (ok. 20 proc.), ponadto brzozy (18 proc.) i olchy (6 proc.). Największym masywem leśnym jest Puszcza Rudnicka, składająca się z 23 lasów i zajmująca 26 tys. ha rejonu solecznickiego, czyli prawie 1/6 jego terytorium (ogólna powierzchnia Puszczy 37 tys. ha). W XV - XVII w. Puszcza była rezerwatem polowań królewskich, gdzie Kazimierz Jagiellończyk wybudował pałac myśliwski. Właśnie tu podczas wielodniowych polowań odbywały się spotkania Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną.

Puszcza Rudnicka to olbrzymi kompleks biotopów, będący niewątpliwie jednym z najbardziej wartościowych terenów w rejonie. W okolicy Zygmunciszek na wysokości 30 m wznoszą się wydmy kontynentalne. Otwarte, piaszczyste pustkowie zostało ukształtowane przez zrzucane na dawny poligon bomby oraz ciągłe pożary. Powstał w ten sposób unikalny piaszczysty twór.

W Puszczy Rudnickiej są dwa jeziora. Jezioro Kiernowskie (pow. 81 ha) ze wszystkich stron otaczają bagna. W przeważającej części są to bagna nizinne porośnięte czarną olchą i niskopiennym sośniakiem. Znajdujące się niedaleko poligonu jezioro Szulnia (pow. 1,5 ha) również otaczają bagna. Jest to typowo wyżynnobagienne jezioro dystoficznego typu.

Rejon solecznicki to region rolniczy. Tereny rolne zajmują 44,7 proc. powierzchni, miasta i osiedla - 2,21 proc., tereny przemysłowe - 2,41 proc., zbiorniki wodne - 1,74 proc., obszary o innym przeznaczeniu - 5,16 proc.

Znaczna część rejonu (zachodnia) położona jest na Płaskowyżu Ejszyskim, wschodnia na Wyżynie Miednickiej, gdzie w pobliżu Katkuszek znajduje się najwyższe miejsce - 265 m n. p. m. Najniższe miejsce leży na obszarze Równiny Południowo - Wschodniej, nieopodal Zygmunciszek nad rzeką Mereczanką - 122 m n. p. m.

Najcenniejsze krajobrazy rejonu znajdują się w Dziewieniskim Historycznym Parku Regionalnym i Rezerwacie Krajobrazowym Szorkajcie. Cenne kompleksy naturalne są chronione w rezerwatach hydrograficznych Solczy i Wisińczy, w Nowokuńskim Rezerwacie Geologicznym, Ażubalskim Rezerwacie Pedologicznym, Szylińskim Rezerwacie Botanicznym i Popiskim Rezerwacie Ornitologicznym.

Rejon solecznicki zamieszkuje 30521 osób (dane 2021 r.). Gęstość zaludnienia - 23,5 osób na km kw., co stanowi dwukrotnie mniej niż średnio na Litwie. 79 proc. mieszkańców rejonu jest narodowości polskiej, 9,4 proc. mieszkańców stanowią Litwini, 5,8 proc. - Rosjanie, 3,8 proc. - Białorusini, 1,4 proc. - inne narodowości.

W rejonie znajduje się 13 starostw (gmin): Soleczniki, Ejszyszki, Biała Waka, Jaszuny, Dziewieniszki, Koleśniki, Podborze, Turgiele, Butrymańce, Gierwiszki, Kamionka, Poszki, Dajnowa.

Na terytorium rejonu funkcjonuje 36 placówek oświatowych, będących w gestii samorządu. Szkolnictwo w rejonie funkcjonuje w trzech językach. Działa 13 gimnazjów, będących w gestii samorządu i dwa, administrowane przez Ministerstwo Oświaty i Nauki. W rejonie działa 11 przedszkoli, są też trzy szkoły muzyczne: w Solecznikach, Ejszyszkach i Jaszunach, szkoła sportowa w Ejszyszkach i jej filia w Solecznikach, specjalna szkoła - internat w Solecznikach.

Ponadto w rejonie istnieje 14 ośrodków kultury, 13 kościołów katolickich, trzy cerkwie, 28 bibliotek, dwa muzea.

W rejonie działa 16 zespołów artystycznych - dorosłych i dziecięcych. Najbardziej znane z nich to zespóły pieśni i tańca „Solczanie" (Soleczniki), „Ejszyszczanie" (Ejszyszki), folklorystyczne „Turgielanka" (Turgiele), „Znad Mereczanki" (Jaszuny), dziecięce „Solczanka" (Soleczniki), „Kwiaty Polskie" (Ejszyszki), „Mereczanka" (Turgiele) itd.
Na terytorium rejonu działają dwa szpitale - w Ejszyszkach i Solecznikach, Dom Starców i Dom Tymczasowego Zamieszkania w Czużekompiach, Centrum Usług Socjalnych oraz Centrum zajęć dla osób z zaburzeniami rozwoju „Płomyk Nadziei" w Solecznikach.

W rejonie istnieją dawne i piękne tradycje kulturalne: organizowane są Zapusty, Noce Świętojańskie, Dożynki, święto folkloru „Pieśń znad Solczy", Dni Gmin itd. Największą imprezą reprezentacyjną w rejonie są Dożynki.

Do tradycji sportowych należą co roku rozgrywane mistrzostwa piłki nożnej, tenisa stołowego, ringo, turnieje piłki ręcznej, zawody lekkoatletyczne.

Samorząd solecznicki współpracuje z licznymi gminami i środowiskami w Polsce: Tarnowem Podgórnym, Połańcem, Łowiczem, Kętrzynem, Wyszkowem, Koszalinem, Zgierzem, Płockiem, Płońskiem, Wolsztynem, Choczem, Sokółką, Łomżą, Kaźmierzem, Żninem, Białymstokiem. Rozwija się współpraca z gminami w Niemczech, Włoszech, Francji.